Diyarbakır'da 54 Çocuk Mezarı Bulundu

Diyarbakır Müze Müdürlüğü tarafından 2021 yılında başlatılan kazılarda, geçen yıl 1500 yıllık kilise kalıntısı bulunmuştu. Bu yılki kazı çalışmalarında, eski taş ocağı olarak değerlendirilen alanda yapılan çalışmalarda, çocuk mezarlarıyla karşılaşıldı.

Kazılarda, 0-6 yaş arası bebek ve çocukların gömülü olduğu mezarlar tespit edildi. Mezarların etrafında kireç taşından sanduka yapıldığı ve doğu-batı doğrultusunda gömüldükleri belirlendi.

Diyarbakır Müze Müdür Vekili Müjdat Gizligöl, yaptığı açıklamada, kazı çalışmalarında şu ana kadar 50 mezar buldukları, bugün de 4 mezara daha ulaştıklarını söyledi. Gizligöl, "Mezarların etrafında kireç taşından sanduka oluşturulmuş ve kireç taşıyla üzeri kapatılmış. Mezarlar, doğu-batı doğrultusunda, gelişigüzel bir gömülme yok" dedi.

Toplanan kemiklerin kazı evine götürüldüklerini belirten Gizligöl, "Kemiklerin yaş, cinsiyet ve ölüm sebepleri hakkında ayrıntılı bir çalışma yürütülecek. Tamamının çocuk bireylere ait olduğu mezarlık bir alan, çok karşılaşılan bir durum değil" ifadesini kullandı.

Gaziantep Üniversitesi'nde Antropolog Dr. Nazlı Akbaş da, daha önce alanda yapılan kazılarda kilise kalıntısı bulunduğunu hatırlatarak, kilisenin erken Bizans Dönemi'ne ve yaklaşık 1500 yıl öncesine tarihlendirildiğini düşündüklerini ifade etti.

Akbaş, kilisede mezarlar tespit edilmesine ilişkin şunları söyledi:

"Erken Bizans'ta 'aziz' ve 'şehit' kültürü olduğu için kiliselerde yerleşim içi gömüler söz konusu olabiliyor. Taş ocağı ismini verdiğimiz bu alanda 0 ile 6 yaş aralığında sadece bebek ve çocuklara ait mezarlar bulundu."

Ön incelemelerde bazı hastalıklar tespit ettiklerini dile getiren Akbaş, şunları kaydetti:

"Bu dönem ve bu coğrafya için anemi oldukça yaygın bir hastalıktı. Fakat hepsinde gözlemlediğimiz bir salgın hastalık belirtisi yok. Bebeklerin söz konusu alana gömülmesinin Hristiyanlığın erken Bizans dönemindeki vaftiz kültürüyle ilişkili olduğunu düşünüyoruz. Erken Hristiyanlık döneminde vaftiz edilenler genelde yetişkinler oluyordu. 10'uncu yüzyıldan sonra çocukların vaftiz edilmesi gerektiği yasallaştı. Bunların erken Hristiyanlık dönemine ait olduklarını düşünüyoruz. Bu nedenle vaftiz edilmemiş yani henüz Hristiyan olmayan bebek ve çocuklar. Vaftiz edilmediği için de kilise içine değil de kilise dışına gömülme ihtimali üzerinde duruyoruz."

Çocukların gömüldüğü mezar örneğinin Afyonkarahisar'daki Amorium kazılarında da bulunduğunu ifade eden Akbaş, orada 10'uncu ve 11'inci yüzyıla tarihlendirilen mezarlığın belli bir alanında sadece bebek ve çocukların gömülü olduğunun ortaya çıktığını, mezarlığın yakınında da bir vaftizhane tespit edildiğini ancak Kulp'taki kazıda vaftizhaneye rastlanmadığını söyledi.

Kazı Çalışmaları Sürüyor

Kazı çalışmalarında, mezarların yanı sıra, seramik parçaları, pişmiş toprak kaplar, sikkeler ve kemik aletler gibi buluntular da ele geçirildi.

Diyarbakır Müze Müdürlüğü tarafından yürütülen kazı çalışmaları, bölgenin tarihi ve kültürel zenginliklerini ortaya çıkarmaya devam ediyor.